In vrijwel alle steden staan veel kunstwerken op straten, pleinen, parken en gebouwen. Al deze kunstwerken maken van een stad één groot openluchtmuseum.
Ook Maastricht beschikt over een collectie kunst in de openbare ruimte.
Maar weinig mensen staan stil bij de kunstwerken, om deze goed te bekijken. Heel jammer, want achter elk kunstwerk schuilt wel een verhaal.
Vaak is het leuk om als een speurtocht op zoek te gaan naar mooie kunstwerken in de stad.
Al wandelend en fietsend door Maastricht ga ik regelmatig op jacht naar kunstwerken om deze op de gevoelige plaat vast te leggen.
Inmiddels ben ik gestuit op deze beelden, muurschilderingen…
De lijst, deze opsomming is uiteraard niet volledig en zal zeker nog uitgebreid worden.
HET TERREIN VAN LANDBOUWBELANG:
Aan de Maas ligt het voormalige Landbouwbelang met een aantal
verlaten fabriekshallen.
De oude panden werden vroeger gebruikt als opslagplaats voor graan.
Het werd in 1939 gebouwd .
Later voor de papierindustrie en vervolgens is het verkocht aan de Gemeente Maastricht.
2019:
februari 2019
september 2018:
juni 2018:
mei 2018:
april 2018:
januari 2018:
2016:
2015:
In de buurt van het Landbouwbelang:
HET BOSCHSTRAATKWARTIER.
De wijk is gelegen in het noordelijk deel van het stadscentrum.
De naam is ontleend aan de Boschstraat, de vanouds belangrijke uitvalsweg naar het noorden (‘s-Hertogenbosch).
In het Boschstraatkwartier waren in de Late Middeleeuwen veel lakenwevers gevestigd. Sommige straatnamen (Lakenweversplein, het Lakenlood) herinneren hieraan.
In 1834 richtte Petrus Regout een glas- en twee jaar later een
aardewerkfabriek op. Na zijn dood in 1878 zetten zijn vier zonen het bedrijf voort onder de naam Petrus Regout & Co. Tevens werd het beeld van de liggende Sphinx ingevoerd. In 1899 werd de nieuwe naam van het bedrijf
“De Sphinx”
Het roemrijke Sphinxverleden wordt door een aantal schilderingen weer tot leven gewekt in het Boschstraatkwartier.
Kunstenaar Caspar Kubatsch heeft oude motieven van het Sphinx porselein op o.a. buitenmuren geschilderd.
Boerenbont decoratie SINT TEUNISSTRAAT:
Ook te zien in de SINT TEUNISSTRAAT:
DE IJSVOGEL ( bij de ingang van de parkeergarage):
HOEK MAASBOULEVARD/VAN HASSELTKADE EN DE SINT TEUNNISSTRAAT
Op een huisdeur: gedicht van Pierre Kemp. Kunstwerk van Caspar Kubatsch.
Een straat verder in de LAKENWEVERSSTRAAT
Drie levensgrote kannen van de kunstenaars Caspar Kubatsch en Marie van Vollenhoven , op de hoek COXSTRAAT/KLEINE GRACHT:
BOOMKUNST:
Het maken van kunstwerken uit boomstammen.
“Carving” heet die kunstdiscipline die door boomkunstenaars ( kettingzaagkunstenaars, woodcarvers) wordt toegepast.
STADSPARK :
BEGONIAPLEIN ( wijk MARIABERG):
GEZICHTEN OP DE MUUR : OXFORDLAAN ( Randwijck)
Gevel van het onderzoeksinstituut Brains Unlimited aan
de Oxfordlaan van Florentijn Hofman , internationaal bekend als de kunstenaar van o.a. zijn Super Duck, de badeend
Het kunstwerk bestaat uit portretten die geïnspireerd zijn op scans.
SPRANKELPLEK POTTENBERG
De Jantje Beton Sprankelplekken zijn kunstwerken die geplaatst worden op locaties waar iedereen elkaar kan ontmoeten, samen kan spelen, praten en elkaar kan leren kennen.
Het kunstwerk, ontwikkeld in samenwerking met kunstenaar Jos Spanbroek, bestaat uit 25 roestvrij stalen ‘diamanten’ ( sprankels) . Acht ‘sprankels’ vormen samen een kroon, de overige liggen op de grond.
De sprankels worden versierd met tekeningen van kinderen.
“DE KOMEDIANTEN” ACHTER DE COMEDIE
Een beeldengroep van Appie Drielsma
CARNAVALSRELIEF ACHTER DE COMEDIE
van Désirée Tonnaer
Te zien boven de entrée van theater La Bonbonnière
“AMAZONE TE PAARD” OP DE THERMEN
Arthur Spronken ontwierp in 1973 dit bronzen standbeeld
“MERCURIUS” HET BAT
Dit beeld van Fons Bemelmans staat voor het voormalige pand van de kamer van Koophandel.
“HUIVERENDE KINDER” (knikkerende kinderen). WITMAKERSSTRAAT/HONDSTRAAT
Dit beeldengroep ( Jos Hermans) stond van 1985-2005 aan de Maasboulevard
MONUMENT OLD HICKORY (Appie Drielsma)
in de tuin van het Gouvernementsgebouw
Ter herinnering aan de Amerikaanse 30th Infantery Division ‘Old Hickory’. Het staat op de plaats waar deze divisie in 1944 de Maas overstak en Maastricht bevrijdde. Het werd op 14 september 1994 onthuld, op de 50ste herdenkingsdag van de bevrijding.
FONTEIN GOUVERNEMENTSGEBOUW
Een bronzen sculptuur van Wil Snelder uit 1985.
Het staat bij de entree aan de Limburglaan.
Muurschildering KAKEBERG/TONGERSTRAAT.
Dit kunstwerk ( eind jaren 80) van Roland Topor staat symbool voor de rechten van de mens en vrijheid van meningsuiting.
“GRENZELOOS SAMENWERKEN” MAAGDENDRIES
Dit kunstwerk bevindt zich niet in een openbare ruimte.
In 1992 kreeg EDDIE VAN HOEF de opdracht om een gevel aan de Maagdendries te beschilderen. Als je vroeger via de Noorderbrug naar de Statensingel reed, kun je deze muurschildering niet missen.
“De honderdvijftigjarige scheiding van beide Limburgen (1839-1989)
moest gevierd worden, en dat gebeurde onder meer met een uitwisselingsproject
voor kunstenaars onder de noemer “Grenzeloos samenwerken”
Eddie van Hoef kreeg de muur aan de Maagdendries als schildersezel. Hij bedacht een kleurrijk schouwspel van Nederlandse en Belgische poppetjes
in een trappendoolhof.” ( bron John Hoofs)
Bij de bouw van een appartementencomplex kon het kunstwerk helaas niet behouden blijven.
Inmiddels is een gedeelte van het kunstwerk terug gekomen in de hal van het gebouw. Aan Eddie van Hoef werd gevraagd een fragment op ware grootte in de hal van het appartementencomplex te reproduceren.
Het fragment is ongeveer 1/10 deel van de originele buitengevelschildering.
In de inkomhal werd ook een grote foto geplaatst van de originele gevelschildering en een bord met wat uitleg over het ontstaan van het werk en wat er precies te zien is.
Een mooie manier om een stukje van het verdwenen kunstwerk alsnog voor de toekomst te bewaren.
MUURSCHILDERING BIJ HET LEGER DES HEILS STATENSINGEL
“FUNKY SWEATER FOR THE DOGGY”
De maker:
“Nadat ik van Argus Buurtplatform de opdracht had gekregen om een muurschildering op de gevel van het Leger des Heils te maken, bleef mijn intuïtie steeds hangen bij het beeld van een straathond. Een dier dat, verstoten door zijn eigenaar, zijn eigen weg op straat vindt en samen met soortgenoten een groep vormt. Een dier dat wanneer het een tweede kans krijgt, in staat is deze te nemen, uitzonderingen daargelaten. Maar vooral de ongeëvenaarde trouwheid, de liefde en de warmte die honden kunnen geven zijn de eigenschappen die ik de muurschildering wil laten communiceren.” ( Dave de Leeuw in Dichtbij 2014)
DE ARMEENSE KRUISSTEEN ( HET VAGEVUUR: straatje tussen de Sint Janskerk en de Sint Servaas basiliek ). De traditionele Armeense kruissteen, een zogeheten chatsjkar, is een geschenk van de Armeense gemeenschap in Maastricht aan Maastricht ter ere van Sint-Servaas, die uit Armenië kwam.
HET VAGEVUUR ( zo heet de straat tussen de Sint Janskerk en de Sint Servaas basiliek). Twee stenen tafels, waarin het gedicht “Tussen de torens “ van Maarten van de Berg is gebeiteld (Tycho Flore).
“Ik wacht op jou met de ellebogen op mijn knieën, de armen gekruist gerust, hoog in de dakgoot klinkt een merel een beetje gregoriaans de toren zweet ossenbloed, hier gaat niets verloren.”
ORLEANSPLEIN:
IN HET GEBOUW VAN DE JAN VAN EYCK ACADEMIE.
Muurschilderingen:
TWEE KOPPEN 1978 VAN ANET VAN ELZEN
TUIN UNIVERSITEIT'( KRUITHUIS) Tongersestraat
FONS LEMMENS MET GEDICHT VAN HANS VAN WAARSENBURG : STADSPARK ( SINT PIETERSKADE) MAASTRICHT
STADSPARK ( SINT PIETERSKADE) KEMPLAND: Pierre Kemp monument uit 1986. Op de achterzijde van de stenen sokkel een gedichtje van Kemp is gegraveerd.
HET GEDICHT OP DE ACHTERZIJDE:
NIEUWENHOFSTRAAT : Bij de ingang / fietsenstalling van de universiteitsbibliotheek. Op verzoek van Jo Ritzen (die destijds net aangetreden was als voorzitter van het College van Bestuur), schreef Wiel Kusters dit gedicht op verzoek van Jo Ritzen, die destijds net aangetreden was als voorzitter van het College van Bestuur.
TONGERSESTRAAT 53 : School of Business and Economics
GRAANMARKT/STADSPARK “Faunus” L. Arthur Spronken, 1981Beeld op zuiltje van basaltbeton. Het voetstuk is een oude molensteen die ooit in een Maastrichtse molen in gebruik is geweest.
HET JEKERPARK : JEKERPARKPOEZIE ( op loopafstand van de Maastrichtse binnenstad) is een voortzetting van het Stadspark Maastricht en is tevens onderdeel van het natuurgebied Jekerdal. Hier in het Jekerpark zijn enkele gedichten gebeiteld in enorme stenen, Belgische hardsteen, zogenaamde Naamse steen. Bij elk van de vijf toegangswegen van het park is zo’n gedicht in steen geplaatst De tand des tijd heeft behoorlijk geknaagd aan deze gedichten in steen. De gedichten zijn heel moeilijk te lezen. Ik heb de moeite genomen om de teksten te ontcijferen.
De gedichten zijn:
Ter hoogte van de JEKERWEG : “Droom in het Jekerdal” van Pierre Kemp
Ter hoogte van LAAN VAN BRUNSWIJK: “Draai om Jeker” van Erik Solvanger. Hij won uit 26 inzendingen met zijn gedicht de poëziewedstrijd van de gemeente Maastricht.
MEESENBROEKWEG (Gerlachuspad) : “Wandeling” van Frans Budé
MEESENBROEKWEG/JEKERMOLENWEG ( bij Lombokpad) in de buurt van watermolen Lombok: “Wandeling” van Wiel Kusters
BIESLANDERWEG ( Gerlachuspad) tegenover Sint Gerlachus Zorgcentrum :
“Jeker” van Hans van de Waarsenburg
HOEK SINT BERNARDUSSTRAAT EN ACHTER DE OUDE MINDERBROEDERS: Engel aan de muur van Anna van Kooten
“De woorden die ons dreven. Schreven levens in het steen.
Zij zingen onbewogen luid. In gevels om ons heen”
BORDENHAL. PLEIN 1992.
“In de Bordenhal, gebouwd omstreeks 1880, is tot ver in de twintigste eeuw serviesgoed met de hand beschilderd. In het kader van de herinrichting van het oude Céramique fabrieksterrein is de hal in 1999 door Jo Coenen verbouwd.” Op een zijmuur staat een gedicht van WIEL KUSTERS “BORDENHAL” Een herinnering aan de “pottemennekes” die destijds in de fabriek hard moesten werken.
HOF VAN TILLY, GROTE GRACHT, waar sinds 2003 de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen gehuisvest is.
DE BOEKENTOREN, vervaardigd door Wolfgang Kubach (1936-2007) en Anna Maria Wilmsen. Op twee plaquettes op de grond staan:
“Boekentoren 2004. 12 steensoorten uit alle 5 continenten”
“Kubach-Wilmsen Buchturm, 2005. Het kunstenaarsduo Kubach-Wilmsen maakte talloze stenen boeken. Hun boeken bevatten nooit titel of inscripties, maar spreken voor zich. Ieder boekenkunstwerk dat het duo gemaakt heeft is anders: het verschilt van formaat, kleur, vorm, is opengeslagen of juist dicht afgebeeld. Op deze manier zijn alle stenen boeken eigenlijk op unieke wijze te lezen.
HOEK ONZE LIEVE VROUWEPLEIN/BREDESTRAAT: Op een blinde muur op de eerste verdieping. Een gedicht van FRANS BUDE.
ONZE LIEVE VROUWEPLEIN : “RELATIE” van beeldhouwer Gerardus C. Schoffelen. “Het kunstwerk toont twee met elkaar versmolten figuren. Het werd aangeboden aan de gemeente Maastricht bij het 150-jarig bestaan.”
TAXISTANDPLAATS MARKT MAASTRICHT: Hier op de stoeprand staan enkele regels uit het gedicht “Ruiters van de stad” van Maarten van de Berg
PLEIN 1992: HAN VAN WETERING: keramische beelden op de muur.
BONNEFANTENSTRAAT : hoofdingang van het gebouw van het CONSERVATORIUM MAASTRICHT: Een gedicht van Leo Herberghs aangebracht eind januari 2013. Het is speciaal geschreven ter ere van het 50-jarig jubileum van de hogeschool.
Het gedicht is ook in het Engels.
SINT CATHARINASTRAAT ( zijstraat Bosschstraat)
JFK brug ( KENNEDYBRUG) onderdoorgang: werk van de “De Verfraaiers Maastricht”, een groep kunstenaars uit Maastricht die zich inzet om de woon- of leefomgeving van mensen te verfraaien.
SKATEPARK KENNEDYBRUG:
BOUWOMHEINING FIETSEN STALLING STATION
2017: Dave de Leeuw, Lydia Wingbermuhle, Karel Dicker en kunstcollectief Maastricht Streetart verfraaiden de bouwomheining voor de ondergrondse fietsenstalling bij het station
ZWINGELPUT/ GROTE LOOIERSSTRAAT ( JEKERKWARTIER)
ACHTER HET VLEESHUIS : Gevel van een pand , aan de achterkant van de Bijenkorf. Een herdenkingsplaquette die is ontworpen door de Russische kunstenaar Alexander Taratynov.
MUURSCHILDERING KUMULUS HERBENUSSTRAAT MAASTRICHT
Muurschilderingen ( 10 augustus 20100 van James Jetlag.
Op de muur langs de vernieuwde fietsenstalling . Deze muurschildering toont een aantal details en afbeeldingen zoals het schilderen, dans, theater.
HOEK MAASBOULEVARD/VAN HASSELTKADE EN DE SINT TEUNNISSTRAAT. Op een huisdeur: gedicht van Pierre Kemp. Kunstwerk van Caspar Kubatsch
GEVEL OUDE COKESFABRIEK LANGS DE CABERGERWEG: Maarten van den Berg:
de kolenstoker hoest
zijn blaren staren vastgebrand in het fabrieksbeton
het heeft jarenlang roet geregend in de stad
nu fluiten de vogels in de fronten fluweel
en luiert steenkool slaapdronken onder de straten
Fiets- en voetgangerstunnel:
RANDWIJCK EN HEUGEM: “ Tunnel Vision”
MUURSCHILDERING HEKSENSTRAAT ( JEKERKWARTIER)
Meester Louis 